ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ଉପରେ ଚୀନ ନିର୍ମାଣ କରୁଛି 'ୱାଟର ବମ୍'; ଭାରତ ପାଇଁ ବିପଦ ଆଣିପାରେ ଏହି ବିଶାଳ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ତିବ୍ଦତର ୟାର୍ଲୁଙ୍ଗ ସାଙ୍ଗପୋ ନଦୀରେ ଚୀନ ଏକ ବିଶାଳ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ମାଣ କରୁଛି। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଭାରତର ତଳ ମୁଣ୍ଡରେ ଥିବା ଅଞ୍ଚଳଗୁଡିକ ପାଇଁ ଜଳ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଜୀବିକା ପ୍ରତି ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ ଭାବରେ ଭାରତରେ ପ୍ରବେଶ କରୁଥିବା ଏହି ନଦୀର ଗତିପଥରେ କୌଣସି ବଡ଼ ଧରଣର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ସିଏନଏନର ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ୧୬୮ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଏହି ହାଇଡ୍ରୋପାୱାର ସିଷ୍ଟମ ବନ୍ଧ, ଜଳଭଣ୍ଡାର ଏବଂ ସୁଡଙ୍ଗ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ କରିବ।

ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପେମା ଖାଣ୍ଡୁ ପୂର୍ବରୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଚୀନର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ "ୱାଟର ବମ୍" ବା ଜଳ ବୋମା ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ। ଚୀନ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ରକୁ ଛାଡୁଥିବା ପାଣିର ପରିମାଣ ଏବଂ ସମୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର କ୍ଷମତା ପାଇବ। ହଠାତ୍ ପାଣି ଛାଡିବା ଦ୍ୱାରା ବନ୍ୟା ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ଜରୁରୀ ସମୟରେ ପାଣି ଅଟକାଇ ନଦୀକୁ ଶୁଖାଇ ଦିଆଯାଇପାରେ। ଏହା କୃଷି ଓ ଜନଜୀବନ ଉପରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ।

ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ କୀର୍ତ୍ତି ବର୍ଦ୍ଧନ ସିଂହ ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ସଂସଦରେ ଏକ ବିବୃତ୍ତି ଦେଇ କହିଥିଲେ ଯେ ସରକାର ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ ସହ ଜଡିତ ଘଟଣାବଳୀ ଉପରେ ନିରନ୍ତର ନଜର ରଖିଛନ୍ତି। ୧୯୮୬ ମସିହାରୁ ଚୀନ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଥିଲା। ଭାରତର ସ୍ୱାର୍ଥ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ସରକାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ଏବଂ ତଳ ମୁଣ୍ଡରେ ରହୁଥିବା ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କ ଜୀବନ ଓ ଜୀବିକା ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉଛି।

ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ଯଦିଓ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ରର ଅଧିକାଂଶ ଜଳ ମୌସୁମୀ ବର୍ଷାରୁ ଆସିଥାଏ, ତଥାପି ଉପର ମୁଣ୍ଡରେ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ନଦୀର ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରବାହକୁ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରେ। ଆସାମ ଏବଂ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କୃଷି କ୍ଷେତ୍ର, ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ଏବଂ ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ଉପରେ ଏହାର ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପଡିବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଭାରତ ମଧ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ରରେ ନିଜର ୧୧,୨୦୦ ମେଗାୱାଟର ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଯୋଜନା କରୁଛି।